On – Stanisław Połaniecki – prężny i zaradny młody przedsiębiorca, porywczy i zdecydowany „człowiek sukcesu”. Ona – Marynia Pławicka – piękna i gospodarna dziewczyna przywiązana do wiejskiego życia ziemiańskiego dworku. Od pierwszej chwili oczarowani sobą nawzajem.

A pomiędzy nimi: konflikt rodzinnych interesów, gwałtowność i stanowczość charakterów, konkurenci do serca, ręki i… majątku Maryni, co gorsza, poważna różnica w pojmowaniu obowiązków stanu.

Sienkiewicz z całą mocą pragnie przekonać Czytelnika jak ważnym jest kierowanie się katolickimi zasadami moralnymi; że nawet drobne im uchybienie prowadzi do niebezpieczeństw i tragedii, zaś trzymanie się ich ratuje życie i szczęście.

Książka została zekranizowana w postaci serialu pod tym samym tytułem.